Vajinismus Nedir?

Vajinismus nedir?

Vajinismus, cinsel ilişki anında vajina girişindeki kasların istem dışı kasılarak genellikle cinsel ilişkinin hiçbir şekilde gerçekleşememesi ya da son derece acılı, ağrılı olmasıdır. Vajinismus kadınlarda ‘cinsel ilişkiye girememe’ ve ‘cinsel ilişkide kasılma’ problemidir. ‘İlk gece korkusu’ olarak da bilinir. Çoğu vajinismus kadını aylarca, hatta yıllarca süren evliliklerine rağmen halen bakiredir.

Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından 2013 yılında yapılan DSM 5 sınıflandırmasına göre vajinismus ve disparoni (ağrılı cinsel ilişki) problemleri aynı kategoride; ‘Genitopelvik Ağrı ve Penetrasyon Bozuklukları’ içinde yer almaktadır. Yani ilişki sırasında yaşanan pelvik ağrı ve birleşme bozukluğu grubunda yer alır.

Güncel Bir Vajinismus Tarifi

Güncel bir vajinismus tarifine göre; temelde yatan kadının kendi arzusuna rağmen vajina içine eşinin penisi yanısıra fitil, parmak, tampon alamaması ve jinekolojik muayene olamamasıdır. Vajinismus, ülkemizde en sık görülen, ancak en fazla gizlenen cinsel sorunlardan birisidir.

Vajinismus bir kaygı bozukluğudur!

Vajinismus cinsel ilişki ile ilgili kadının yaşadığı bir kaygı, ‘derin korku’ problemidir. Hastaların cinsel birleşme sırasındaki panik atak benzeri reaksiyonları buna işarettir. Vajinismus hastalarında gerçek anlamda bir ağrıdan çok; cinsel ilişkide ağrı, acı olma korkusu tipiktir. Vajinismusta ana neden vajinayı çevreleyen ‘pelvik taban kaslarının’ istemsiz kasılmasıdır. Leğen kemiği içinde yer alan bu pelvik kaslar içinde en çok bilinenleri PC (pubokoksigeus) kası, bulbospongioz, iskiokavernöz ve transvers perineal kaslardır.

Pelvik taban kasları doğumda, idrar ve gaitanın tutulmasında, cinsel ilişkide ve leğen kemiği içinde yer alan organların tutulmasında son derece önemlidir. Vajinismuslu kadınlardaki istemdışı kasılmalar cinsel ilişki düşüncesinde dahi ortaya çıkabilmektedir. sorunun ağırlık derecesine göre kasılmaların ve vücutsal tepkilerin şiddeti değişmektedir.

Vajinismus ne demektir? Öğrenilmiş çaresizlik durumu

Vajinismusta bir ‘ilişki- korku- ağrı’ kısır döngüsü vardır. Penis vajinaya temas ettiğinde kadının vajina girişinde oluşan ağrısı kasılmayı arttırır ve artan kasılma da acıyı arttırır. Birleşme anında gerçekleşen kuruluk acıyı daha da arttırmaktadır.

En sonunda penis vajinaya dokunmadan bile ağrı olacak duygusu ve tepkisi zihne iyice yerleşir, böylelikle kadın eşini hiçbir şekilde kendisine yaklaştırmamayı öğrenir. Bu duruma ‘Öğrenilmiş çaresizlik’ adını vermekteyiz.

PC (Pubococcigeus) Kası

Vajinismusta en önemli pelvik kas grubu Pubococcigeus (‘pubokoksigeus’ olarak okunur) kaslarıdır. Pubococcigeus, PC kası olarak kısaltılmaktadır. Vajina girişinde bulunan bu kas grubu vajinismus hastalarında cinsel ilişki sırasında kontrolden çıkmakta adeta ‘kendi başına buyruk’ kasılıp gevşemekte ve kontrol edilememektedir.

Böylelikle eş, penisin içeriye girme denemelerinde ‘duvara çarpma’ hissi ile karşılaşmaktadır. Halbuki idrar ve gaita tutma nasıl kontrol altına alınabiliyorsa, cinsel ilişkide isteğe bağlı olarak gevşetme de mümkündür.

PC kası pelvik taban kasları içerisinde en önemlilerindendir. Pek çok fonksiyonda rol oynar. Hem üreme sisteminin, hem de üriner sistemin çalışmasında anahtar bir rol oynar. Bu kaslar, idrar yapmaktan doğuma kadar birçok işlevlerde fonksiyon görmekte ve idrar kanalının olduğu üretradan, kalın bağırsak çıkışı olan anüse kadar bir hat çizerek geçerek kemik iskelete bağlanmaktadır.

PC kası kadının idrarını ve büyük abdestini tutup bırakabilmesinde, cinsel ilişkide orgazmın yaşanmasında ve pelvik organların yerlerinde sabit kalabilmelerinde önemlidir. Ayrıca doğumda da önemli rol oynar.

Vajinismus tedavisindeki esas amaçlardan biri de PC kaslarını tanımak, yerini, fonksiyonunu anlamak ve onları doğru şekilde kontrol etmeyi öğrenmektir.

Vajinismus ve cinsel isteksizlik farklı kavramlardır!

Vajinismusu olan kadınlar eşini sever, ön sevişmede kadında ıslaklık olur, hatta dıştan klitorise mekanik baskıyla orgazm dahi gerçekleşebilir. Ancak cinsel birleşme denemesine gelindiğinde ve ilerleyen dönemlerde yaşanan ağrı, acı ve cinsel başarısızlıklar nedeni ile bu istek aniden azalır. Hatta yalnızca cinsel ilişkiye girme düşüncesi bile korku ve beraberinde kasılmaları getirebilir.

Vajinismus ve cinsel isteksizlik

Vajinismusta cinsel isteksizlik sorunu yoktur, ancak bu durum zamanla gelişebilir. Cinsel isteksizliğin en büyük nedeni acı ve ağrı duyma korkusudur. Vajinismus tedavi edildiğinde genelde kendiliğinden artmaktadır.

Vajinismusun görülme sıklığı

HERA Vajinismus Tedavi Eğitim ve Araştırma Derneği bünyesindeki kendi çalışma ve gözlemlerimize göre; Türkiye’de vajinismusun görülme sıklığı Avrupa ülkelerinden ve Amerika’dan yaklaşık 20 ile 30 kat daha fazladır. Diğer bir deyiş ile ülkemizde ortalama her 10 kadından birinde vajinismus sorunu görülmektedir.

Vajinismus hastaları neler hisseder?

Vajinismus hastasının üzüldüğü temel konu vajinismusun neden kendisinin başına geldiğidir. Çoğu hasta sanki dünyada tek kendisi vajinismus sorunu yaşıyormuş gibi içine kapanır, kendi haline acır ve depresyona girer. ‘Diğer kadınların bu kadar rahat yaptıkları bir şeyi ben neden yapamıyorum’ diye düşünür. ‘Neden ben, neden bu sorun benim başıma geldi’ gibi sorular hayatının tüm enerjisini almaktadır. Hâlbuki önemli olan bu sorunun neden ortaya çıktığından çok, en uygun çözüm yolunun bir an önce bulunması olmalıdır.

Vajinismus tedavisi nedir?

Vajinismus tamamen tedavi edilebilen bir cinsel sorundur. Bilimsel yöntemlerle çok kısa bir süre içinde kalıcı olarak tedavi edilmesi mümkündür. Vajinismus tedavisi için farklı yöntemler uygulanmaktadır. Genellikle psikolog ve psikiyatrlar tarafından önerilen parmak egzersizleri zor, zahmetli bir tedavidir ve bu şekildeki vajinismus tedavisi aylarca sürebilir. Hastalar açısından parmak egzersizlerini yapmak, sıkıcı ve itici gelmektedir. Bu nedenle tarafımızca tercih edilen bir tedavi şekli değildir.

Vajinismus ne demek? Farklı tanımları, değişik tarifleri

Vajinismus ABD’li Davranış Bilimci Helen Singer Kaplan tarafından cinsel ilişkide ‘fobik reaksiyon’ olarak tanımlanmıştır. Bir erteleme kaçınma hastalığı olarak da tarif edilir. Sorunu yaşayan pek çok çift aylarca, hatta yıllarca cinsel birleşme olmadan devam eden evliliklerindeki bu çok özel durumu kimseyle paylaşamamaktadırlar. Yaşadıkları durumdan utanmaktadırlar. Bu nedenle çözüm süreci uzamaktadır.

Vajinismus ‘tamamlanmamış evlilik’ olarak da tarif edilir. ‘Karı koca olamama’ veya ‘Erteleme ve kaçınma hastalığı’ şeklinde farklı tanımları da vardır. Yine kendi istatistiklerimize göre; Vajinismus İstanbul kliniğimize başvuran hastaların %90’ı hiçbir şekilde partnerleri ile ilişkiye giremediklerinden ötürü halen bakiredirler. %10’luk kısım bir veya birkaç ilişki sonrası bekaretini yitirmesine rağmen gerisi gelmemiştir.

Vajinismus bir hastalık mıdır? Gerçekten bir hastalık olarak mı düşünülmelidir?

Evet. DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tanımına göre sağlık; kişinin fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak iyilik halidir. Vajinismus sorunu kişinin ruhsal ve sosyal hayatını derinden etkilemektedir. Bu nedenle bir ‘hastalık’ durumundan söz edebiliriz. Hastalık tedavi etme yetkisi ülkemizde ve tüm dünyada yalnızca hekimlere aittir. O yüzden vajinismus, hekimler tarafından tedavi edilmelidir.

Vajinismusu yaşayanların pek çoğu tedaviden sonra hayata adeta yeniden bağlanmakta, kendilerini gerçek anlamda karı- koca olarak hissedebilmektedirler.

Özetleme gerekirse...

Özetmek gerekirse “Vajinismus nedir” sorusunun cevabı: Vajinismus bir cinsel ilişkiye girememe problemidir ve mutlaka destek alınmasını gerektirir. Tedavi görmedikçe sorun bir çığ gibi büyümekte, farklı problemleri de beraberinde getirmektedir.

Tedaviye başlamakta belki de en zor kısım, eşlerin vajinismusu bir hastalık olarak görmemeleri veya eşlerinin tedavi olacaklarına inanmamalarından ötürü tedaviye direnç göstermeleridir. Bu cinsel sorunu bir hastalık olarak görmek, önce kabul etmek, daha sonrasında da çare arayışında bulunmak en önemli adımlar olacaktır.