Testis torsiyonu, bir testisin spermatik kordon etrafında dönerek kan akışını kesmesi durumudur ve tıbbi olarak acil bir durumdur.
Testis Torsiyonu Nedir?
Testis torsiyonu, bir testisin spermatik kordon etrafında dönerek kan akışını kesmesi durumudur ve tıbbi olarak acil bir durumdur. Testis toriyonu “testis dönmesi” olarak da bilinir (Torsiyon= Etrafında Dönme). Testisler erkeklerde spermin üretildiği yumurtalıklara verilen isimdir. Skrotum ise iki testisi kaplayan deri dokusudur, “torba” olarak da adlandırılır.
Bazı durumlarda testis torsiyonu ağrısız olabilirken, çoğu zaman skrotum (torba) ve testiste şiddetli ağrı şikayeti yaşanmaktadır. Testis dönmesi her yaşta görülebilir, ancak en sık olarak bebekliğin ilk yılında ve ergenlik döneminde görülür.
Bu yazımızda, testis torsiyonunun ağrı ve semptomlarını ve bir bebeğin bu durumu yaşayıp yaşamadığını nasıl anlayacağınız hakkında bilgiler paylaşıyor olacağız.
Testis Torsiyonu Ağrıya Sebep Olur mu?
Testis torsiyonu yaşayan çoğu kişi skrotumunda ve bir testisinde şiddetli ağrı hisseder. Bu ağrı genellikle aniden başlar ve bazen karına doğru yayılır. Bazı kişilerin ağrıları ise yavaşça başlayabilir ve saatler veya günler boyunca artabilir. Ancak, bu durumun nadirdir.
2021 yılında yapılan bir vaka çalışması, ağrısız testis torsiyonu üzerine çok az araştırma olmasına rağmen, bunun mümkün olabileceğini belirtiyor.
Testis Torsiyonu Belirtileri
Testis torsiyonunun belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Skrotumun bir tarafında ve bir testiste ani, yoğun ve sürekli ağrı
- Mide bulantısı ve kusma
- Alt karın ağrısı
- Testiste şişlik ve diğerinden daha büyük hissetme
- Hassasiyet
- Skrotumun renginde değişiklikler, örneğin kızarıklık veya koyu renk
Ağrı bazı kişiler tarafından sadece aralıklı olarak hissedilebilir ve bazen sadece alt karın ve kasık bölgesinde meydana gelebilir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Belirtiler
Bebeklerde belirtiler farklı şekillerde kendini gösterebilir. Skrotumda sert bir kitle olabilir ve çevresindeki cilt normalden daha koyu görünebilir. Büyük çocuklar ve yetişkinlerin aksine, testis torsiyonu olan bebekler herhangi bir ağrı belirtisi göstermeyebilirler. Ayrıca yenidoğanlarda da testis torsiyonu görülebilir.
Testis Torsiyonunun Nedenleri
Testis torsiyonu, testislere kan sağlayan spermatik kordonun bükülmesi ve kan akışını kesmesiyle meydana gelir. Bu kordon genellikle skrotum içinde sıkıca bağlıdır, ancak bazen bağlantı çok yüksekte olur ve kordon ile testislerin fazla hareket etmesine neden olur. Bu durum "çan tokmağı deformitesi" olarak adlandırılır ve genellikle her iki testisi de etkiler.
Eğer testis 6 saat boyunca kan alamazsa, küçülür ve kurur. Kan eksikliği nedeniyle testis "infarkt" olabilir veya ölebilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Testis torsiyonu tıbbi bir acil durumdur, bu nedenle tertis torsiyonuna ait şikayetler yaşayan herkesin derhal tıbbi yardım alması gerekir. 8 saat içinde ameliyat yapıldığında kişinin testisi kurtulabilir, ancak gecikme arttıkça bu olasılık dramatik bir şekilde düşer.
Testis Torsiyonu Teşhisi
Birçok doktor, fizik muayene sırasında testis torsiyonunu teşhis edebilir. Doktorlar, kişinin skrotumunu nazikçe kontrol ederek bir testisin diğerinden daha yukarıda olup olmadığını ve herhangi bir şişlik olup olmadığını kontrol ederler. Ayrıca ultrason ile testislerin şekil ve boyutlarını karşılaştırırlar. Kan akışını incelemek için Doppler ultrasonu da önerebilirler.
Testis Torsiyonu Tedavisi
Testis torsiyonu yaşayan herkesin ameliyat olması gerekmektedir. Kişinin testisinin kurtarılması için hızlı hareket edilmelidir. Şikayetlerin başlamasından itibaren 6 saat içinde ameliyat yapılabilirse, testisin sağlıklı olma ihtimali %97'dir.
Bazı durumlarda, doktorlar fizik muayene sırasında spermatik kordonu elle çözebilirler. Ancak, tekrarlamasını önlemek için kişinin yine de ameliyat olması gerekecektir.
Ameliyat sırasında, doktorlar bükülmüş spermatik kordonu çözer ve yerine dikerler. Kişide çan tokmağı deformitesi varsa, diğer testise de dikiş ekleyebilirler.
Testis çok fazla hasar görmüşse ve kurtarılamıyorsa, testisi çıkarabilirler.
Görünüm
Çoğu kişi ameliyatla tamamen iyileşir ve birkaç hafta içinde normal aktivitelerine dönebilir. Kişinin ne kadar erken yardım alırsa, iyileşme olasılığı da o kadar iyidir.
Testis kurtarılamayacak düzeyde hasar görüp çıkarılsa bile, kişinin diğer testisi genellikle yeterli sperm üreterek kısırlığı önler.
Yenidoğanlarda testis torsiyonu nadir olarak görülür, ancak tedavi etmek daha zordur. Bir testisi çıkarıldıktan sonra, yenidoğanlarda ikinci bir testis torsiyonu vakası görülebilir. Bu durumlarda, her iki testisi de çıkarılmak zorunda kalınabilir.
İnsanlar ağrı veya şişlik olmadan testis torsiyonu geçirebilir mi?
Evet, 2021 yılına ait bir vaka çalışması, bir kişinin şiddetli ağrı olmadan testis torsiyonu yaşayabileceğini vurgulamaktadır.
Çoğu kişi skrotum ve testislerde şişlik yaşar, ancak bu hemen fark edilmeyebilir.
Bazı insanlar aralıklı olarak ağrı hissederken, diğerleri bu durumu dayanılmaz derecede ağrılı bulabilir.
Bir kişinin testis torsiyonu olduğu belli olur mu?
Klasik belirtiler belirgindir. Birçok doktor bu belirtileri hemen tanıyabilir.
Testis torsiyonu başka ne ile karıştırılabilir?
Testis torsiyonunun belirtileri oldukça tanınabilir olmasına rağmen, şu durumların da göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
- Tümörler
- Hidrosel, testisi çevreleyen dokularda sıvı birikimi
- Epididimit, spermi taşıyan tüp olan epididimisin iltihaplanması ve şişmesi
- Orşit, testislerin iltihaplanması
- Travmatik hematom, bir kaza veya yaralanma sonrasında kırılan kan damarlarının yakındaki dokulara kan sızdırması