Liken Planus

Liken Planus Nedir?

Liken planus vücutta el bilekleri, dirsekler, ayak bilekleri, beli, ağız içini ve genital bölgeyi tutan kronik seyirli, inflamatuar bir deri hastalığıdır. Genital liken planus “vulvar liken planus” olarak da bilinir. Genital bölgede kaşıntı, yanma, ağrı ve çeşitli cilt lezyonlarına neden olabilir.

Vulvar liken planus (VLP, Vulvar Lichen Planus),liken skleroz hastalığına göre daha nadir görülen bir durum olmakla birlikte, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilmektedir.

Vulvar Liken Planus'un Belirtileri

Vulvar liken planus belirtileri, hastadan hastaya değişiklik gösterebilir, ancak genellikle şu şekildedir:

• Kaşıntı ve Yanma: Vulvar bölgede yoğun kaşıntı ve yanma hissi yaygındır.
• Lezyonlar: Beyaz veya gri renkli, düz ve parlak lezyonlar oluşabilir. Bu lezyonlar zamanla birleşerek daha büyük plaklar haline gelebilir.
• Ağrı: Cinsel ilişki sırasında veya idrar yaparken ağrı hissedilebilir.
• Vulvar Bölge Değişiklikleri: Vulva derisinde incelme, renk değişiklikleri ve yara izleri görülebilir.
• Adhezyonlar: Zamanla ciltte yapışmalar meydana gelebilir, bu da cinsel işlev bozukluğuna ve idrar yolu problemlerine yol açabilir.

Vulvar Liken Planus'un Nedenleri

Genital bölgedeki liken planus’un kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bağışıklık sisteminin aşırı aktivasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. Otoimmün bir hastalık olarak sınıflandırılabilir ve genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve stres gibi tetikleyiciler hastalığın gelişiminde etkili olabilir.

Liken Planus Tanı Yöntemleri

Vulvar liken planus tanısı genellikle klinik değerlendirme, muayene ve biyopsi ile konur. Tanı sürecinde şunlar yapılabilir. Kesin tanı için doku örneği alınarak histopatolojik inceleme yapılır.

Liken Skeroz ile Liken Planus Arasındaki Farklar

Liken skleroz ve liken planus genital bölgeyi etkileyen immünolojik kökenli hastalıklardır. Liken planus daha çok ağız ve vajina gibi mukozal dokuları tutarken, liken skleroz daha çok ciltte görülür. Tedavileri arasında büyük farklılıklar bulunmamaktadır. Her iki hastalığın da erken tanı ve uygun tedavi ile yönetilmesi, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır.

Genital Bölgede Liken Planus Hastalığının Tedavisi

Genital bölge liken planus tedavisinde amaç, şikayetleri hafifletmek ve lezyonların ilerlemesini durdurmaktır. Tedavi seçenekleri şunları içerir.

• Topikal Steroidler: İltihabı azaltmak için yüksek güçlü kortikosteroid kremler kullanılabilir.
• Topikal Kalsinörin İnhibitörleri: Steroid alternatifleri olarak tacrolimus veya pimecrolimus kullanılabilir.
• Oral İmmünosupresanlar: Şiddetli vakalarda, sistemik immünosupresan ilaçlar (metotreksat, azatioprin) kullanılabilir.
• Fototerapi: Ultraviyole ışık tedavisi (PUVA) bazı hastalarda etkili olabilir.
• Nemlendiriciler: Cildi nemlendirmek ve yumuşatmak için nemlendiriciler kullanmak, cildin esnekliğini artırır ve rahatsızlığı azaltır. Bu ürünler, steroid kremlerin yanı sıra düzenli olarak kullanılmalıdır
• Destekleyici Tedaviler: Antihistaminikler, anestezik kremler ve yumuşatıcılar kaşıntı ve rahatsızlığı azaltabilir.
• Cerrahi Tedaviler: Zamanla ciltte meydana gelen yapışıklıkların açılması ve normal anatomik yapının yeniden kazandırılması amacıyla cerrahi müdahaleler yapılabilir.

Liken Planus Tedavisi: Kliniğimizde Uyguladığımız Rejeneratif Tedavi Yöntemleri

Liken planus, genital bölgede ciddi rahatsızlık ve morfolojik değişikliklere neden olan kronik bir deri hastalığıdır. Modern tıpta, doku yenilenmesini teşvik eden, kan dolaşımını artıran ve bağ dokusu ile cilt yapısını iyileştiren rejeneratif (doku yenileyici) tedaviler, bu zorlu durum için yeni umutlar sunmaktadır.

Yeni Rejeneratif Tedavi Seçenekleri:

Trombosit İçeriği Yüksek Plasma (PRP) Enjeksiyonu: PRP tedavisi, hastanın kendi kanından elde edilen trombositlerin yoğunlaştırılarak hasar görmüş dokulara enjekte edilmesi esasına dayanır. Bu yöntem, doğal iyileşme sürecini hızlandırarak, cilt yenilenmesini destekler.

Ablatif Fraksiyonel Lazer: Bu yöntem, lazer teknolojisini kullanarak ciltte mikroskopik sütunlar oluşturur. Bu sütunlar, cildin kendini yenilemesi için bir tetikleyici görevi görür ve zarar görmüş dokuların onarımını sağlar.

SVF (Stromal Vasküler Fraksiyon) Tedavisi: SVF, hastanın kendi vücudundan elde edilen ve zengin stromal hücreler içeren bir bileşendir. Bu tedavi, inflamasyonu azaltmada ve dokuların rejenerasyonunda etkilidir.

Genital RF (Radyofrekans) Tedavisi: Radyofrekans dalgalarını kullanarak cilt altı dokusunu yeniden yapılandırır ve cildin sıkılaşmasını sağlar. Bu işlem, cilt elastikiyetini artırır ve görünümü iyileştirir.

Yağ Dolgusu: Bu yöntemde, hastanın vücudundan alınan küçük yağ parçacıkları, hasar görmüş veya incelmiş cilt bölgelerine transfer edilir. Bu uygulama, cilt dokusunu destekler.

Yaşam Tarzı ve Evde Bakım Önerileri

Vulvar liken planus ile başa çıkmada yaşam tarzı ve evde bakım önlemleri büyük önem taşır:

• Hijyen: Genital bölge temizliği sadece su ile yapılmalıdır ve vulva hijyenine dikkat edilmelidir.
• Giysi Seçimi: Pamuklu ve gevşek giysiler tercih edilmelidir, sentetik ve dar kıyafetlerden kaçınılmalıdır.
• Stres Yönetimi: Stresi azaltacak aktiviteler (yoga, meditasyon) ile bağışıklık sisteminin stabil tutulması sağlanabilir.
• Diyet: “Akdeniz mutfağı” gibi anti-inflamatuar bir diyet benimsemek ve alerjik reaksiyonları tetikleyebilecek gıdalardan kaçınmak yardımcı olacaktır.

Sonuç

Genital bölgede liken planus, kronik ve potansiyel olarak yaşam kalitesini düşüren bir hastalıktır. Erken tanı ve uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastaların yaşam kalitesi artırılabilir.