Lazerle lichen sclerosus tedavisi, belli grup hastada oldukça başarılı sonuçların alındığı yeni bir tedavi yöntemdir.
Lazerle Lichen Sclerosus
Oldukça yaygın bir cilt hastalığı olan lichen sclerosus tedavisi için lazer uygulamaları özellikle son yıllarda oldukça yaygınlaşmıştır.
Lazerle lichen sclerosus tedavisi ile doku yenilemesi sağlanabilir, kortizon içeren kremlerin kullanım dozu ve süresi azaltılabilir, lichen hastalığına ait şikayetlerde ciddi oranda azalmalar elde edilebilir.
Lazerle lichen sclerosus tedavisi, belli grup hastada oldukça başarılı sonuçların alındığı yeni bir tedavi yöntemdir. Dış genital bölgeyi tutan lichen hastalığı “vulvar lichen sclerosus” olarak da bilinir.
Lichen sclerosus hastalığında lazer tedavisi
Lazer cihazları, yüksek enerjili ışık demetlerinin doku içine aktarılması ve bunun sonucunda ısı enerjisinin oluşturulması prensibi ile çalışmaktadır.
Oluşan termal enerji dokuda hafif düzeyde bir berelenme oluşturmakta, bunun sonucunda bölgeye göç eden ‘fibroblast’ adını verdiğimiz hücreler kolajen sentezi başlatmakta ve doku yenileme sürecine girmektedir. Lazerin bu doku yenileme özelliği lichen hastalığının semptomatik tedavisi için de kullanılmaktadır.
Lichen sclerosus hastalığı nedir?
Lichen sclerosus genital bölgeyi sıkça tutabilen, ciltte incelme ve buna bağlı pek çok semptoma sebep olan otoimmün özellikli olduğu düşünülen, süregen (kronik),iyi huylu (benign),yangısal (enflamatuar) bir deri hastalığıdır. Daha çok genital bölgeyi tutmakta, kaşıntı, yanma, batma gibi şikayetler oluşturmaktadır. Bazı durumlarda genital bölge dışı tutulumlar da gösterebilmektedir.
Genital bölgede ‘perine’ adını verdiğimiz vajina ve anüs arası bölgeyi, iç dudakları, dış dudakları, klitoris üstü bölgeyi ve anüs çevresini tutabilmektedir. Vajina içi tutulum ise son derece nadir olarak izlenmektedir. Ayrıca dış genital alanda yapışıklıklar ile vulva anatomisini bozmakta, cinsel ilişkide ağrı, vajinal kuruluk, orgazm olamama, hatta cinsel ilişkiye girememe gibi sorunlara da yol açabilmektedir.
Lichen sclerosus hastalığı “liken hastalığı”, “lichen sclerosus atroficus” veya “liken skleroz hastalığı” gibi isimlerle de bilinmektedir.
Vulvar lichen sclerosus ne sıklıkta görülür?
Gerçek sıklığı bilinmemekte olup, her 59 kadının birinde olduğu düşünülmektedir.
Lichen sclerosus neden oluşur?
Tam olarak nedeni de bilinmemekle beraber genetik, hormonal, otoimmün ve yangısal (enflamatuar) faktörleri kapsayan çok faktörlü bir hastalık olduğu düşünülmektedir.
Tanısı nasıl konur?
Tanısı genellikle jinekolojik muayene ile rahatlıkla konulmaktadır. Ancak hem tanının kesinleştirilmesi hem de herhangi bir kanserojen dönüşümün olmadığının tespiti açısından biyopsi (ciltten doku alınarak patolojik incelemenin yapılması) şarttır.
Liken hastalığı ne tür şikayetler yapar?
Genital bölgede pek çok şikayetlere yol açabilmektedir. Bunlar;
- Genital bölgede kaşıntı,
- Ağrı, yanma, batma hissi,
- Dar pantolon giyememe,
- Disparoni (Cinsel ilişkide ağrı),
- Cinsel ilişkiden haz alamama,
- Orgazm sorunları,
- İdrar yaparken yanma (dizüri) gibi şikâyetlerdir.
Genital bölgede ne tür değişimler oluşur?
Özellikle tedavi uygulanmayan hastalarda genital bölge mimarisi ilerleyici şekilde bozulmakta; iç ve dış dudaklar zamanla silikleşmekte, hatta kaybolmakta (rezorpsiyon),dokular birbirine yapışabilmekte, klitoris gömülü hale gelmekte, vajinal giriş daralmaktadır.
Liken hastalığının kanserleşme riski var mıdır?
Liken hastalığında, bir tür cilt kanseri olan “vulvar skuamöz hücreli karsinoma” görünme riskinin ise %2-6 arasında olduğu ifade edilmektedir. Bu nedenle tedavi öncesi biyopsi alınması ve seri biyopsiler ile gidişatın takip edilmesi şarttır.
Lichen sclerosus tedavisi nasıldır?
Lichen sclerosus tedavisi için krem olarak verilen “klobetazol propionat” gibi güçlü kortizon ilaçları bir yandan dokudaki yangısal süreci baskılarken, diğer yandan uzun süreli kullanım ile ciltteki incelmeyi daha da arttırmaktadır. Bu nedenle 2 aydan daha uzun süreli kullanımdan kaçınılmalıdır. Genellikle önerilen 6-8 haftalık günlük kullanım sonrası dozun haftada 2-3’e düşürülmesi şeklindedir.
Lichen sclerosus tedavisinde lazer uygulaması nasıldır?
Lichen sclerosus hastalığının tedavisinde fraksiyonel lazerler kullanılabilmektedir. Yangısal cilt dokusunun lazer ve prp ile yeniden alevlendirilerek enflamasyonun daha da arttırılması ‘itfaiyecilerin yangını yangınla söndürme’ mantığına benzetilebilir. Tedavinin başında hafifçe alevlenen yangısal süreci iyileşme dönemi izleyecektir.
Liken hastalarına lazer işlemi nasıl yapılır?
Jinekolojik muayene masasına alınan hastalara bölgesel uyuşturma işlemi yapıldıktan sonra lazer ışığı ile tarama yapılır. Tüm işlem ortalama olarak 2-3 dakikada tamamlanmaktadır. Lazer işlemi oldukça güvenilir, riski yok denecek kadar azdır ve ağrısızdır.
Lazer tedavisi sonrası lichen hastaları hemen normal hayatlarına dönebilmektedirler. Genellikle önerilen, alınan cevaba göre 2-3 ayda bir 3-4 lazer tedavisi şeklindedir. Aynı seansta kişinin kendi kanından hazırlanan PRP enjeksiyonları ile bu etki daha da arttırılabilmektedir.
Kliniğimizde lichen sclerosus tedavilerinde neler yapılmaktadır?
Kliniğimizde uygulanan lichen sclerosus tedavilerinde hastanın dokusunun durumuna göre;
- Fraksiyonel ablatif lazer tedavileri,
- Genital radyofrekans tedavileri,
- Genital PRP,
- Cerrahi olarak yapışıklıkların açılması,
- Kök hücre tedavileri (Stromal Vasküler Fraksiyon, SVF),
- Medikal tedaviler uygulanmaktadır.
Lichen hastalarında beslenme alışkanlıkları da önemlidir. Bu nedenle bu hastalarımıza özel diyetler de vermekteyiz.
Lichen hastaları için belli durumlarda tek bir tedavi yöntemi yeterli gelirken, bazı durumlarda kombine yöntemler tercih edilmektedir. Özellikle son yıllarda uygulanan lazerle lichen sclerosus tedavileri, hastalar için yeni bir umut ışığı olmuştur.