Bir yılda 4 veya daha fazla sayıda vajinal enfeksiyon sorunu yaşayan kadınlardaki durum daha farklıdır ve “kronik vajinit” veya “kronik vajinal enfeksiyon” adıyla bilinir.
Kronik Vajinit
Kronik vajinitler, diğer isimleri ile “kronik tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar”, bir türlü geçmeyen ve sürekli tekrarlayan vajinal akıntılar kadınların fiziksel, ruhsal sağlığını, sosyal hayatı derinden etkileyen, eş ilişkisinde sıkıntılar yaşamasına neden olan önemli bir tıbbi problemdir.
“Kronik vajinit nedir, nasıl olur, kronik vajinit nasıl geçer” şeklinde hastalarımızdan pek çok soru gelmektedir. Bu makalemizde kronik vajinit tedavisi, kliniğimizdeki uygulamalar, tedavi yöntemleri, yapmanız gereken öneriler detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Klinik vajinit tedavisi için uygulanan yeni yöntemler ve alınabilecek tedbirler sayesinde günümüzde mümkündür!
Vajinitler; yani “vajinal enfeksiyonlar” akut veya kronik şekilde karşımıza çıkabilir. Akut enfeksiyonlar her kadının hayatında bir veya birden çok kez ortaya çıkan enfeksiyonlar iken, kronik vajinal enfeksiyonlar sürekli tekrarlayan, bir türlü geçmeyen, tedavi edildikten hemen sonra yeniden ortaya çıkan oldukça can sıkıcı enfeksiyonlardır.
Akut Vajinal Enfeksiyon (Akut Vajinit) Belirtileri
Akut vajinal enfeksiyonlar (akut vajinitler) her kadının hayatına, bir veya birden çok kez sayıda nadiren giren enfeksiyonlardır.
Vajinal enfeksiyon (Vajinit) belirtileri;
- Kokulu veya kokusuz vajinal akıntı,
- Genital bölgede kaşıntı, yanma, kızarıklıklar,
- Genital bölgede şişlik,
- Kasık ağrısı,
- İdrar yaparken ağrı (disüri),
- Cinsel ilişkide ağrı (disparoni) gibi şikayetlerle belli eder. Tedavileri genellikle ağızdan alınan antibiyotikler, antimikotikler (mantar ilaçları) ve vajinal fitil veya kremlerle basit bir şekilde sağlanmaktadır. Hastalarının bir kısmında asemptomatiktir, yani hiçbir belirti vermez, rutin jinekolojik muayene sırasında tesadüfen akut vajinitler saptanır.
Kronik Vajinit Nedir?
Bir yılda 4 veya daha fazla sayıda vajinal enfeksiyon sorunu yaşayan kadınlardaki durum daha farklıdır ve “kronik vajinit” veya “kronik vajinal enfeksiyon” adıyla bilinir. Kronik vajinitlerde tedavi yaklaşımları da akut vajinitlerden farklıdır. Sürekli tekrarlayan vajinal akıntılar, cinsel ilişkide ağrı, kokulu veya kokusuz vajinal akıntılar görülen en sık şikayetler arasındadır. Tekrarlayan mantar enfeksiyonları en sık kronik vajinit sebebi enfeksiyonlardır. Uzun dönemde vajina girişinde aşırı düzeyde ağrı ve yanma ile karakterize vulvar vestibulitis şikayetine de yol açabilmektedir.
Kronik vajinitlerde bozulmuş bir barsak florası (disbiyozis),iyi çalışmayan bir immün sistem ve vücudun artış bir toksik yükü söz konusudur. Bakterilerin vajinada saldıkları “biyofilm tabaka” antibiyotiklerin etkisini azaltmaktadır. Durum kronikleşmiş, oldukça can sıkıcı bir hal almış, kişinin kendisine özgüvenini, psikolojik sağlığını ve partner ilişkisini etkilemeye başlamıştır. Hastalarımızın pek çoğu “çare arayışı içinde doktor doktor dolaşmış, kullandıkları pek çok ilaç ve fitillere rağmen sorunlarından kurtulamamışlar” dır. Yalnızca genital bölgedeki enfeksiyona odaklanarak uygulanan tedaviler bu hastaların sorunlarını çözmez; verilen ilaç tedavilerinden birkaç hafta sonra sorun tekrarlayacaktır. Tedaviler daha bütüncül bir yaklaşımı gerektirir.
Kronik Vajinitlerin Nedenleri Nelerdir?
Kronik vajinitlerin en sık sebepleri;
- Hormonal hastalıklar (tiroid hastalıkları),
- Demir eksikliği anemisi,
- D vitamini eksikliği,
- Beslenme alışkanlığının kötü olması,
- Sigara veya alkol alışkanlıkları,
- Şeker hastalığı,
- İnsülin direnci (gizli şeker),
- Kronik stres,
- Doğum kontrol hapları,
- Sık kullanılan antibiyotikler,
- Çok partnerli yaşam veya eşin çok partnerli olması,
- Hepatit, HSV veya HİV gibi vücut direncini düşüren enfeksiyonlar,
- Karaciğer, kalp, böbrek ve akciğer hastalıkları,
- Genetik yatkınlıklar,
- Şişmanlık,
- Kronik kabızlık,
- Romatizma gibi kronik otoimmün enfeksiyonlar ve bunlar için sürekli kullanılması gereken ilaçlar kronik vajinitlerin en sık sebepleridir.
Kronik Vajinit Tedavisi
Kronik Vajinit Tedavisinde Kliniğimizde Uygulanan Yöntemler
Kliniğimizde uyguladığımız kronik vajinit tedavi yöntemlerinin amaçları kişinin bozulmuş barsak florasını düzeltmek, vücudun genel toksik yükünü azaltarak immün sistemin daha iyi çalışır hale getirmek, yani genel sağlığı iyileştirmek yönündedir. Böylelikle kronik vajinal enfeksiyonlar hayatınızdan tamamen çıkabilecektir.
Vajinal Fraksiyone Lazer:
Aynı vajinal ultrasonlarda olduğu gibi, vajina içerisine sokulan lazer başlığı ile doku ısıtılmakta ve böylelikle vajinal epitelde yer alan bakteri ve mantar hücreleri yok edilmektedir. Vajinal lazer tedavileri oldukça ağrısız ve konforludur. Ayrıca bölgesel olarak kan dolaşımı artmakta ve immün sistem daha güçlü hale gelmektedir. Herhangi bir yan etkisi olmayan vajinal lazer tedavisi genellikle 1-2 ay arayla iki seans olarak yapılmaktadır. Aynı seansta, PRP veya vajinal ozon tedavisi de yapılabilir.
Vajinal Ozon Tedavisi:
Özel bir cihazda üretilen ozon gazı bir torba içine alındıktan sonra vajina içine özel bir boru ile aktarılmaktadır. Tamamen ağrısız olan bu işlem “vajinal ozon tedavisi” veya “vajinal ozonterapi” olarak bilinir ve ortalama birkaç dakika sürer. Gerekli durumlarda seanslar tekrarlanmaktadır. Ozon gazı üç oksijen atomunun birleşmesinden meydana gelir ve antimikrobiyal özellikler taşır.
Foto-Aktive PRP:
Kolunuzdan alınan kan bir cihazda hızlı bir şekilde döndürülerek ayrıştırıldıktan sonra ultraviyole ışıkta aktive edildikten sonra, sarı renkli plasma kısmının vajina içine enjeksiyonudur. Vajinal lazerle aynı seansta da yapılabilir.
Genital Radyofrekans:
Aynı lazer tedavilerinde olduğu gibi genital radyofrekans tedavilerinde de dokunun yenilenmesi, kan dolaşımının arttırılması ve kolajen yapımının uyarılması amaçlanmaktadır. Tamamen ağrısızdır.
Medikal Tedaviler:
İlk görüşmemizde size detaylı bir kan testi yaptırmanızı öneririz. Çıkan sonuçlara göre size önerdiğimiz ilaçları, vitamin ve destek ilaçlarını (saplamentleri),probiyotik ve prebiyotikleri, özel hazırlanan borik asid fitilleri düzenli olarak kullanmanız çok önemlidir.
Sürekli Tekrarlayan Vajinal Enfeksiyonlar Nasıl Geçer?
Tedavi edilmediği takdirde ilerleyici ve süreğen olan tekrarlayan vajinal enfeksiyonlar ile mücadelede, genel hayat koşullarınızın iyileştirilmesi uygulanan tedaviler kadar önemlidir. İşte, sürekli tekrarlayan vajinal enfeksiyonlarınızın geçmesi için uymanız gereken öneriler:
- Varsa, sigara ve alkol alışkanlıklarınızı mutlaka terk edin. Sigara vajinal sıvının oksijenlenmesini bozarak zararlı mikroplar için üreme ortamı sağlar. Alkol ise hem immün sisteminizi zayıflatarak hem de karaciğerde şekere dönüşerek vajinal floranızı bozar.
- Dönem dönem önerdiğimiz eliminasyon diyetinizi yapın, bu yılda 2-3 kez olabilir. Ancak yıl boyunca sürekli glutensiz diyet yapmanız da doğru bir yaklaşım değildir.
- Hayatınız boyunca barsak mikrobiyomunu bozan beyaz ekmek, kutulu, paketli market ürünlerinin tamamı, işlenmiş gıdalar, katkı maddeli yiyeceklerden, gazlı içeceklerden, şekeri ve kalorisi yüksek gıdalardan uzak durun. Kan şekerinizin yükselmesi vajina içindeki sıvının şekerlenmesini sağlar, bu da enfeksiyonlara zemin hazırlar. Mümkün olduğunda mevsiminde sebze, balık ve kuzu etinden zengin “Akdeniz diyeti” ile beslenmeye gayret edin.
- Her gün düzenli tuvalete gitmeniz önemlidir. Eğer ki kabızlık şikâyetiniz varsa bunun önlemlerini mutlaka almalısınız.
- Önerdiğimiz vitamin-mineral gıda takviyelerini ve kremleri dönem dönem kullanın.
- Dönem dönem probiyotik ve prebiyotik takviyelerini kullanmanız önemlidir.
- Stresten uzak durun. Stres immün sisteminizi baskılamaktadır. Ruh sağlığınız için yoga, meditasyon veya ibadet etme gibi alışkanlıklar edinin.
- Uykularınız mutlaka düzenli olmalı. Gece 10 ile sabah 5 arasında kesintisiz ve derin bir uyku vücudunuzun kendisini onarımı için çok önemlidir!
- Düzenli jinekolojik muayenelerinizi ihmal etmeyin.
Kronikleşen ve Geçmeyen Vajinal Akıntılar Hakkında Sizlerden Gelen Sorular
Kronikleşerek bir türlü geçmeyen vajinal akıntılar depresyona kadar gidebilen ciddi psikolojik sorunlara yol açabilmektedir. Bu konuda sizlerden oldukça fazla sayıda sorular gelmektedir.
Kronikleşen ve Bir Türlü Geçmeyen Vajinitlerde Eş tedavisine gerek var mı?
Klasik mantar enfeksiyonlarında genellikle eş tedavisine gerek yoktur. Ancak bazı mikrobiyal enfeksiyonlarda veya eşte genital bölgede yanma, kaşıntı veya üretral (idrar deliğinde) akıntı şikayeti olanlarda eş tedavisi de mutlaka uygulamalıdır.
Doğum Kontrol Hapları Olumsuz Etkiler mi?
Doğum kontrol hapları bağırsaklardaki sağlıklı bakteri (mikrobiyom) miktarını azaltır, vücudun enflamasyon yükünü arttırır ve cinselliği olumsuz etkilidir. Bu yüzden kronik enfeksiyon sorunu olan hastalarımıza önermiyoruz. Sık alınan antibiyotikler, ağrı kesiciler, romatizma ilaçları da barsak florasına olumsuz etkilidir.
Kronik Vajinit Sorunu Yaşamamak İçin İdeal Kilo Ne Olmalı?
Kronik vajinit hastalarımız sağlıkları için ideal kilo aralığında olmalıdırlar. İdeal kilo “vücut kitle indeksi” (VKİ) saptanarak hesaplanır. Bu oran kadınlarda 18,5 ile 24,9 arasıdır. VKİ 18,5 altında ise bir miktar kilo almalısınız. Kalori alımı şekerli ve karbonhidratlı gıdalardan değil, daha çok sağlıklı yağlar ve proteinlerle olmalıdır. VKİ 24,9 üstünde ise kilo vermelisiniz. Size önerdiğimiz eliminasyon diyetini uygulamanız ile hem vücudunuz detoks olur hem de belli miktarda kilo verirsiniz. VKİ; kilonun, boyun metre karesine bölünmesiyle bulunur. Örneğin; kilosu 58kg, boyu 1,62m olan birisinin VKİ=58/1.62x1.62= 22,1 ‘dir.
Düzenli Egzersiz Önemli mi?
Tabi ki önemli! Vücut immün sisteminizin güçlenmesi, psikolojik sağlığınızın iyileşmesi ve fazla kilolarınızı azaltmanız için düzenli egzersiz kronik vajinitleri önlemede son derece önemlidir.
Vajinitler Cinsel İlişkide Ağrı Yapar mı?
Evet yapar. Vajinitlerin pek çoğu cinsel ilişkide ağrı, hatta bazen kanama, yırtılma, ilişki sonrası ödem (şişlik) gibi cinsel problemlere de yol açabilmektedir.
Labioplasti Ameliyatı Çözüm mü?
Labioplasti sarkık, kırışık ve geniş yüzeyli iç dudakların kısaltılması ve küçültülmesi amacıyla yapılan genital estetik operasyonlar arasındadır. Geçmeyen vajinal akıntıya sahip hastaların bir kısmında genital alan sürekli nemli kalmakta, bu da enfeksiyon risklerini arttırmaktadır. Bu hastalarda çareler arasında labioplasti ameliyatı da düşünülebilir.
Kronik Vajinit Sorununda Yapmanız ve Yapmamanız Gerekenler
Banyo:
Genital bölgenizi asla sabun, şampuan, genital bölgeye özel temizleyici jel veya solüsyonlar ile yıkamayınız. Banyoda genital bölgenizi ovuşturmadan yalnızca su ile yıkayıp, banyo sonrası yumuşak, pamuklu bir havlu ile hafifçe kurulayınız. Kurulamak için fön makinesi de kullanabilirsiniz. Genital bölgenizin dış kısmını veya vajinanızı asla su, sabun veya intim (genital temizleyici) şampuanlarla yıkamayınız. Vajina içine duş ise son derece zararlıdır.
Tuvalet Temizliği:
Tuvalet sonrası makat bölgesine değmeden, genital bölgenizi parmaklarınızla önden arkaya doğru suyla yıkayarak temizliğinizi yapın. Makat bölgesini en son yıkamalısınız. Daha sonrasında tuvalet kâğıdı ile kurulayabilirsiniz.
Giyim:
İç çamaşırlarınız yumuşak, %100 pamuklu veya ipekli ve rahat (bol kesimli) olmalı. Sentetik, dar ve etinize yapışan çamaşırlar kullanmayınız. Giysileriniz rahat, bol kesimli olmalı ve genital bölgeniz havasız kalmamalıdır. Etek veya geniş kesimli pantolonlar giyebilirsiniz. Özellikle yaz geceleri iç çamaşırı giymeden yatabilirsiniz.
Havuz ve Deniz:
Havuz suları oldukça yoğun miktarda kimyasallar içerdiğinden dolayı veya hijyenik olmadığında enfeksiyona sebep verebileceğinden dolayı havuza girmenizi önermeyiz. Ancak denize girebilirsiniz. Denize girip çıktıktan sonra mayonuzu çıkarıp, pamuklu iç çamaşırınızı giymenizde fayda olacaktır. Genital bölgenizin uzun süre ıslak kalması şikâyetlerinizi arttıracaktır.
Adet Dönemleri:
Adet dönemlerinde günlük ped kullanmayınız, onun yerine silikondan üretilen ve vajina içine yerleştirilen adet kabı (menstrüel kap) veya adet külotlarını tercih edebilirsiniz. Adet dönemlerinde veya gündelik hayatta iç çamaşırınız içine kâğıt, peçete, pamuk gibi maddeler koymayınız. Bu maddeler genital bölgenizdeki yağı emerek cildinizin kurumasına neden olacaktır.
Beslenme:
Hastalığınız yediğiniz gıdalarla ilişkilidir! Size önermiş olduğumuz diyetinizi belirli dönem aralıklar ve harfiyen yapmanız son derece önemlidir. Genital bölgedeki deri hastalıkların pek çoğu barsak floranızın bozulması, barsak geçirgenliğinizin artışı ve genital bölgenin toksik maddelere maruz kalması sonucunda gerçekleşmektedir.
Özellikle tüm paketli ürünler, işlenmiş tüm gıdalar, cips, fast food ürünleri, trans yağlar, katkı maddeleri içeren tüm ürünler, konserveler ve şekerli gıdalar genital bölgenizdeki enfeksiyonları arttıracaktır. Tüm bu paketli ve işlenmiş ürünlerden, ayrıca yedikten sonra şikayetleriniz arttırdığını düşündüğünüz tüm gıdalardan ömür boyu uzak durunuz. Sigara ve alkol de içmeyiniz. Diğer taraftan vücudun enflamasyonunu arttıran ilaçları, doğum kontrol haplarını da kullanmayınız.
Psikoloji:
Süreğen enfeksiyonlar cilt hastalıkları psikolojik sağlığınız ile de yakından ilişkilidir. O yüzden ruh sağlığınızı da en iyi düzeyde tutmalısınız. Gerekli durumlarda psikoterapi almaktan veya doktorunuza danışarak rahatlatıcı bazı ilaçlar kullanmaktan çekinmeyiniz.
Takipler:
Kronik vajinitler tedavi edildikten sonra tekrarlama olasılığına sahiptir. Bu nedenle doktorunuzun size önerdiği takipleri ihmal etmemelisiniz. Takipler kişiye özel bir şekilde yapılmaktadır. Şikâyetlerinizin artması durumunda, seans aralığınız dolmasa da randevunuzu öne alabilirsiniz.