Dünya Sağlık Örgütü’nün erken boşalma tanımına göre, boşalmanın daima veya sıkça vajinal penetrasyondan önce veya vajinal penetrasyondan sonraki 1 dakika içerisinde olmasıdır.
Halk arasında erken boşalma olarak bilinen durum kişinin cinsel ilişki sırasında kontrolsüz, denetimsiz bir şekilde boşalmasını tarif eder. Her yaştaki erkekte sıkça görülebilen bir cinsel işlev bozukluğudur. ‘Denetimsiz boşalma’ veya ‘kontrolsüz boşalma’ isimleri ile de bilinir.
Erken boşalma; kişide cinsel yönden güven kayıpları, motivasyon düşüklüğü, konsantrasyon kayıpları, depresyon ve partner ilişki problemlerine neden olmaktadır. Bu durum tedavi edilmezse hayat kalitesini düşürebilmektedir.
Erken boşalma nedir? Erken boşalma tanımı
Dünya Sağlık Örgütü’nün erken boşalma tanımına göre, boşalmanın daima veya sıkça vajinal penetrasyondan önce veya vajinal penetrasyondan sonraki 1 dakika içerisinde olmasıdır. Sorun en az 6 ay süreyle devam etmesi ve kişinin kendisinde veya partner ilişkilerinde sorunlar oluşturması da gereklidir. Dünya Sağlık Örgütünün bu tanımı düzenli cinsel hayatı olan bireyler içindir.
Erken boşalma ‘prematür ejekulasyon’ olarak da bilinir. Prematür kelimesi ‘zamanından önce’ , ‘ejekulasyon’ kelimesi ise boşalma, yani meninin dışarı atılmasını’ tarif eder. Denetimsiz boşama ve kontrolsüz boşalma gibi terimlerle de anılır.
Diğer bir diğer tanıma göre de cinsel ilişki sırasında kişinin kendisinin veya partnerinin yeterince tatmin olamadan ejekulasyonun kontrolsüz şekilde gerçekleşmesidir. Hâlbuki bir erkek idrarını, gazını, büyük abdestini tutmayı öğrendiği gibi boşalma fonksiyonunu da geciktirmeyi, kontrol etmeyi öğrenebilir; yarım saat, bir saate kadar boşalmasını geciktirebilir.
Erken boşalma nedenleri
Penisin anatomik yapısı içinde yer alan kas dokusunun tembelleşmesi, kontrol dışı kasılması veya aşırı düzeyde artan heyecanlanma sonucunda sempatik hiperaktivite erken boşalmaya neden olmaktadır.
Erken boşalma psikolojik ve organik (fiziksel) nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Psikolojik nedenler arasında performans kayıpları, aşırı kaygı, cinsellikle ilgili bilgi ve tecrübe yetersizlikleri, depresyon, eş zamanlı ereksiyon sorununun da olması, kadın eşteki vajinismus veya disparoni (ağrılı cinsel birleşme) gibi sorunlar ve evlilik problemleri yer almaktadır.
Organik (fiziksel) sebepler arasında ise genellikle kalp ve dolaşım problemleri, prostat ve mesane ameliyatlarına bağlı sinir hasarları, damar hastalıkları, tiroid hastalıkları, kullanılan bazı ilaçlar, prostat enfeksiyonları (prostatit) ve ejekulasyonun ağrılı olması gibi nedenler yatar.
Sertleşme ve boşalma fonksiyonunda otonom sinir sistemi
Tüm vücudumuzu yöneten otonom sinir sistemi ‘sempatik sistem’ ve ‘parasempatik sistem’ olarak ikiye ayrılır. Her iki sistem birbiri ile dengeli ve uyumlu bir şekilde çalışır.
Erkeklerde parasempatik sistem penisin kanla dolmasını, yani sertleşmeyi, sempatik sistem ise boşalma, yani ejekulasyonu sağlar. Parasempatik aktivite belli bir seviyeye geldikten sonra hakimiyeti sempatik sisteme bırakmakta ve boşalma işlevi gerçekleşmektedir.
Aşırı anksiyete (gerginlik),aşırı heyecan veya korku durumlarında artan adrenalin türü hormonlarla sempatik sistem hâkimiyeti ani bir şekilde artarak boşalma daha erken ve kontrolsüz şekilde gerçekleşir.
Vajinismus sorununda erkek eşte erken boşalma
Vajinismus cinsel ilişkide kadının kendisini istemsiz şekilde kasmasına bağlı olarak cinsel birlikteliğin gerçekleşememesi veya oldukça zor bir şekilde sağlanması ile kendisini gösteren bir cinsel sorundur. Sorunu yaşayan çiftler problemlerini paylaşmaktan utanmakta, kimseye aktaramamakta, çekinmektedirler. Böylelikle aylarca hatta yıllarca tam bir cinsel birliktelik olmadan süren evlilikler mevcuttur. Kadındaki vajinismus sorunu zamanla erkek eşte de erken boşalma, sertleşme sorunları ve cinsel isteksizlik problemlerine yol açabilir. Bu tür durumların çoğu vajinismus problemine bağlı olduğu için, vajinismus sorunu çözüldükten sonra bu tür cinsel sorunlar da ortadan kalkacaktır.
Erken boşalma türleri nelerdir?
Primer prematür ejakülasyon: Cinselliğin aktif olarak yaşanmaya başlamasından itibaren görülen erken boşalma türüdür. Yani sorun ezelden beri devem etmektedir. Boşalma birleşme gerçekleşmeden ön sevişme sırasında, birleşmenin hemen ardından veya cinsel ilişkinin ilk bir dakikası içinde gerçekleşmektedir.
Sekonder prematür ejakülasyon: Cinsel hayatın aktif olarak başladığı yıllardan itibaren normal seyreden tatmin ve boşalma süresinin, bir süre sonra kontrol edilememesidir. Yani erken boşalma sorunu sonradan ortaya çıkmıştır ve 6 aydan fazla süredir devam etmektedir.
Sosyal değişiklikler, düzenli seks yaşamının olmaması, yakın birinin vefatı, maddi sıkıntılar, iş stresi, ilişkide yaşanan sorunlar, evlilik sorunları ve eşi aldatma sekonder prematür ejakülasyona neden olabilmektedir.
Durumsal prematür ejakülasyon: Durumsal prematüre ejakülasyon, bazı durumlarda gerçekleşir. Devamlılığı olmadığı için patolojik olarak değerlendirilmez. Günlük hayatın değişken stres dinamikleri buna etken olabildiği gibi, partnerin tutumu ve partner ilişkisi de etkendir.
Erken boşalma tedavisi nasıldır?
Erken boşalma tedavisi, rahatsızlığın türüne göre değişkenlik gösterir ve tedavisi mümkündür. Primer tip erken boşalmada psikoterapi, cinsel terapi ve medikal tedavi birlikte uygulandığında oldukça yüksek bir başarı oranıyla tedavi sağlanabilmektedir.
Sekonder tip erken boşalmada, altta yatan fiziksel bir sorun yoksa (tiroid, kalp ve dolaşım bozuklukları, şeker hastalıkları vb) psikoterapi ve cinsel terapiyle kolaylıkla aşılabilmektedir.
Durumsal tip erken boşalmada ise kısa süreli psikoterapi desteği ile problem kolayca ortadan kalkabilmektedir. Terapi sürecinde, detaylı anamnez (öykü) alımının ardından erken boşalmanın nedeni saptanır ve nedene göre cinsel terapi süreci şekillenir. Bununla birlikte gerek bireysel ve gerekse eşli ödevlerle davranışsal terapi ile desteklenmelidir.
Erken boşalma çok sık rastlanan bir cinsel işlev bozukluğu olmakla birlikte, bir uzman kontrolünde devam edilen psikoterapi ve cinsel terapi desteğiyle tedavisi mümkündür. Boşalma fonksiyonu idrarı tutmayı öğrenme gibi uzatılabilir, kişiye öğretilebilir. Normalde bir veya birkaç dakika içinde gerçekleşen boşalma işlevi erken boşalma tedavisi ile yarım saat, hatta bir saate kadar uzatılabilir.