Cinsel isteksizlik kişinin kendisi, partneri ve partner ilişkisi ile ilgili psikolojik faktörleri içerir. Bazı hastalıklar, hormonal problemler, kullanılan ilaçlar ve sağlık sorunları da cinsel isteksizlik sorununa yol açabilir.
Cinsel isteksizlik
Cinsel isteksizlik pek çok faktöre bağlı olarak gelişebilmektedir. Bu faktörler arasında kişinin kendisi, partneri ve partneriyle olan ilişkisi ile ilgili psikolojik faktörler bulunduğu gibi; bazı hastalıklar, hormonal problemler, kullanılan ilaçlar ve sağlık sorunları da cinsel isteksizlik sorununa yol açabilen sebepler arasında bulunabilmektedir.
Cinsel isteksizlik nedir?
Cinsel isteksizlik kadın ve erkeklerde cinsel ilişki, cinsellik içeren her türlü eylem ve cinsel düşünceden uzaklaşma ile karakterize bir cinsel disfonksiyondur.
Sorunun bir cinsel isteksizlik olarak adlandırılabilmesi için en az 6 ay süreyle devamı gereklidir.
Cinsel isteksizliğin nedenleri nelerdir?
Cinsel isteksizliği konuşmadan önce cinsel istek hakkında konuşmak, cinsel isteksizliği ve sebeplerini anlayabilmek açısından faydalı olacaktır.
Biyo-Psiko-Sosyal
Biyo-Psiko-Sosyal model Cinsel istek, Biyo-Psiko-Sosyal modele göre pek çok faktörün etkisi altında oluşmaktadır. Bu faktörler arasında; kişinin kendisi ile ilgili biyolojik ve psikolojik faktörler, partneriyle olan duygusal ve cinsel ilişkisi, çevresi ile olan sosyal ilişkileri, ayrıca kişinin hormonal durumu, kullandığı ilaçlar ve sahip olduğu hastalıklar bulunmaktadır. Cinsel isteksizlik, bu saydığımız faktörlerden her birindeki herhangi bir problem dolayısı ile ortaya çıkabilmektedir.
Örneğin kişinin depresyonda olması, hormonal değişikliklerin meydana geldiği menopoz döneminde olması, partneri ile çözümleyemedikleri problemlerinin olması veya partneriyle olan cinsel ilişkisini yeterli bulmaması, cinsel isteksizliğe yol açabilecek bazı tansiyon ilaçları veya doğum kontrol hapları gibi ilaçlar kullanıyor olması veya kronik bir hastalığa sahip olması cinsel isteksizliğinin sebebi olabilir. Bu nedenle, tanı ve tedavi aşamasında en çok dikkat edilmesi gereken nokta bu sebeplerin detaylı olarak irdelenerek altta yatan sebep/sebepleri bulmak olmalıdır.
Hormonal bir problemi olmayan bir kişinin cinsel isteğini arttırmak için hormon tedavisi alması bir işe yaramayacağı gibi, partneri ile ilişkisel problemleri olan bir kişinin bu problemleri çözmeden bir çözüme ulaşması çok zor olacaktır.
Cinsel isteksizlikte önemli olan bir diğer nokta ise değişik görülme şekillerinin olmasıdır. Bazen kişi tamamen cinsellikten soğuyabildiği gibi, bazı durumlarda ise yalnızca eşine karşı ilgisiz olabilir. Bazı olgularda isteksizlik kişinin cinsel hayatı başladığından beri varken, bazı olgularda ise belli bir dönemden sonra (doğum sonrası, menopoz döneminde, andropoz döneminde vs) başlamış olabilir.
Cinsel isteksizliğin bir nedeni de genital bölgedeki fiziksel bir problem olabilmektedir. Kadınlarda ilişkide ağrı (disparoni) veya erkeklerde ağrılı boşalma uzun vadede cinsel isteksizliğe sebep olabilmektedir.
Yine vajinismus da bir süre sonra cinsel isteksizlik nedeni olarak karşımıza çıkabilmektedir.
Cinsel isteksizlik tedavisi
Cinsel isteksizlik tedavisi diğer cinsel işlev bozukluklarında olduğu gibi iki aşamalı olarak ele alınmalıdır. Öncelikle şikâyetin kaynağının fiziksel veya psikolojik yönleri araştırılmalıdır. Kadınlardaki öncelikle bir jinekolojik muayene, erkeklerde ise bir ürolojik değerlendirme şarttır.
Öncelikle fiziksel bir etken varsa gerekli müdahaleler ile sorun giderilmelidir. Fiziksel problem giderilmeden psikolojik tedaviler etkin ve etkili olmayacaktır.
Hormonal problemler varlığında medikal tedaviler problemi çözeceği gibi, ilaçlara bağlı meydana gelen cinsel isteksizlikte, hekim kontrolünde, kullanılan ilacın değiştirilmesi bir çözüm olabilmektedir.
Tabii ki tüm bunların yanı sıra cinsel isteksizlik tedavisinde en büyük payı psikolojik tedaviler almaktadır. Partnerler arasında ilişkisel problemler var ise çift terapisi, kişinin kendi psikolojik problemleri varsa bireysel psikoterapi faydalı olacaktır. Tüm bu terapilerle birlikte cinsel terapi ise cinsel isteksizlik tedavisinde kilit noktayı oluşturmaktadır.
Vajinismusta cinsel isteksizlik
Vajinismus problemi taşıyan kadınlarda başlarda cinsel isteksizlik sorunu görülmemesine rağmen, bu durum zamanla ortaya çıkabilmektedir. Bu durum, bir çeşit ‘öğrenilmiş çaresizlik’ durumudur. Yani, ilişkinin zaten sonuca ulaşmayacağını bilen çift zamanla cinsellikten uzaklaşmakta ve böylelikle cinsel istek kaybı yaşanmaktadır.
Cinsel isteksizlik tedavi edilmezse ne olur?
Cinsel isteksizlik sorunu tedavi gerektiren bir problemdir. Zamanında çözümlenmezse evlilik sorunlarına, partner ilişkisi ile ilgili ciddi sıkıntılara ve kişinin kendisi ile ilgili özgüven problemlerine neden olabilir. Diğer taraftan depresyon, konsantrasyon sorunları ve kronik mutsuzluğa da yol açabilir. Bu nedenle, erken dönemde tedavi önemlidir.
Cinsel terapiler
Cinsel isteksizlik sorunu genelde psikolojik orijinlidir. Bu nedenle cinsel terapiler tedavide önemli bir yere sahiptir. Tedaviler yaklaşık 10-15 seans süren psikoterapi ve cinsel terapiler şeklindedir. Eş zamanlı olarak ilişki/evlilik problemleri de varsa çift terapilerinin de uygulanması şarttır. Cinsel isteksizliğin nedenlerine, hastanın terapilere uyumu ve direncine bağlı olarak terapi süreci daha uzun veya kısa sürebilmektedir.
Cinsel isteksizlik tedavisi, sebepler doğru bir şekilde tespit edildiği takdirde, bu konuda deneyimli hekim ve psikolog desteği ile oldukça başarılı şekilde sonuçlanmaktadır.
Cinsel isteksizlik tedavisi için tıbbi müdahaleler
Cinsel isteksizlik sorunu yaşayan kadınların öncelikle bir jinekolojik muayeneden geçmeleri şarttır. Jinekolojik (fiziksel) sorunları olanlarda yapılan bazı basit müdahaleler ile çözümü elde etmek mümkündür.
Kadınlarda cinsel isteksizlik, haz problemleri ve orgazm olamama sorunlarının tedavisinde;
- Lazerle vajina sıkılaştırma,
- Genital Radyofrekans (RF),
- Genital bölge PRP uygulamaları,
- G noktası büyütme işlemleri,
- Bazı cerrahi operasyonlar (gerekli durumlarda) uygulanabilmektedir.
Cerrahi operasyonlar arasında; vajinanın normalden geniş olduğu durumlarda ameliyatla vajina daraltma ve klitorisin gömülü olduğu olgularda klitoral hudoplasti operasyonları yapılabilmektedir.
Cinsel isteksizlik tedavisi için ilaç uygulamaları
Cinsel isteksizlik sorunu testosteron hormonu azalmasına bağlı olabilir. Özellikle bu durumda erkeklerde sertleşme problemleri de eş zamanlı olarak izlenmektedir. Bu durumda testosteron replasman tedavisi ile oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır. Menopoz döneminde kadınlarda östrojen ve testosteron hormonu düşmesine bağlı olarak cinsel isteksizlik sorunu gelişebilir. Bu durumda da bazı hormon replasman (destek) tedavileri uygulanabilmektedir.