Cinsel isteksizlik, en az 6 ay süreyle cinsel fantezilerin (düşüncelerin) olmaması ile birlikte tüm cinsel ilişki ve mastürbasyon gibi cinsel aktivitelerden uzaklaşma şeklindeki bir cinsel problemdir.
Cinsel isteksizlik hem erkeklerde hem kadınlarda son dönemlerde artmakta olan bir cinsel işlev bozukluğudur. Hayatın her döneminde sıkça görülen cinsel isteksizlik sorunu evliliklerde ciddi sorunlara yol açabilmektedir.
Cinsel isteksizlik nedir?
Cinsel isteksizlik, en az 6 ay süreyle cinsel fantezilerin (düşüncelerin) olmaması ile birlikte tüm cinsel ilişki ve mastürbasyon gibi cinsel aktivitelerden uzaklaşma şeklindeki bir cinsel problemdir.
Yeterli uyarana sahip olunduğu halde cinsel istek uyanmamaktadır. Bu durum hem erkeklerde hem kadınlarda görülebilmektedir.
Kadınlardaki cinsel isteksizlik sorunu özellikle menopoz süreciyle artmaktadır. Erkeklerde de yaşa bağlı olarak artış gözlenmektedir. Cinsel isteksizlik halk arasında ‘cinsel soğukluk’ veya ‘frijidite’ olarak da bilinir. Cinsel açıdan soğuk kadınlar ‘frijit’ olarak nitelendirilir. Frijit kadınlarda her türlü cinsel aktivite ve fanteziden uzaklaşma eğilimi vardır. Genelde psikolojik orijinlidir ve tedavisi mümkün bir cinsel işlev bozukluğudur.
Cinsel istek nedir?
Cinsel istek partnerle cinsel aktivitede bulunma, mastürbasyon yapma ve cinsel fantezide (düşüncede) bulunma eğilimidir. Sağlıklı olan her bireyde cinsel istek dürtüsel şekilde görülmektedir. Bireyin doğuştan getirdiği temel dürtülerden biridir.
Cinsel tiksinti nedir?
Bazen cinsel isteksizlik daha ileri boyutta olabilir. Cinsellikten; cinsel ilişkiye girmekten, kendi genital organı, eşin penisi, menisi gibi cinsel objelerden iğrenme, tiksinme ile kendisini gösterir. Cinsel ilişki sırasında bulantı, kusma gibi reaksiyonlar mevcuttur.
Cinsel tiksintide altta yatan nedenler genelde çocukluk çağlarında yaşanmış cinsel taciz, tecavüz gibi travmalar, cinsellikten oldukça uzak veya katı dini, ahlaki kurallarla yetiştirilme tarzıdır.
CİNSEL İSTEKSİZLİK TÜRLERİ
Primer cinsel isteksizlik
Cinsel kimliğin geliştiği ve olgunlaştığı yaşlardan itibaren, kişinin hiçbir cinsel aktiviteye ilgi göstermemesi ve arzulamamasıdır. İlk baştan itibaren görülen cinsel isteksizlik türüdür.
Sekonder cinsel isteksizlik
Cinsel kimliğin gelişip olgunlaştığı dönemde var olan cinselliği yaşama ve arzulama isteğinin bir dönem sonra azalması ya da yok olmasıdır. Sonradan gelişen cinsel isteksizlik türüdür. Genellikle yaşanan olumsuz deneyimlerin ardından gözlemlenmektedir.
Durumsal cinsel isteksizlik
Durumsal cinsel isteksizlik, cinsel isteğin zaman zaman kaybolması halidir ki; bu durum hemen hemen birçok kişide farklı dönemlerde oluşabilmektedir. Yorucu iş temposu, partnerle yaşanan tartışmalar, maddi sıkıntılar, partner ile uyumsuzluk, ten uyuşmazlığı veya partner değişimi durumsal cinsel isteksizliğe neden olabilmektedir. Eşe karşı ilginin azalırken başka partnerlere karşı cinsel isteğin olması da durumsal türde cinsel isteksizlik sorunudur. Erkek eşteki erken boşalma ve sertleşme sorunları da kadında cinsel isteksizlik sebebi olabilir.
Cinsel isteksizlik nedenleri
Sorun fiziksel olabileceği gibi psikolojik nedenlere de bağlı olabilmektedir. Ancak en çok psikolojik kökenlidir. Gerek kadın gerek erkek olsun cinsel isteksizlik yaşayan kişilerde nedenler hemen hemen ortaktır.
Primer (Birincil) Cinsel İsteksizlik
Primer tip cinsel isteksizlik nedenleri, genellikle uyaran eksikliğinden kaynaklanabilmektedir. Cinsel yönden izole bir hayat süren kişilerde cinsel isteksizlik görülebilmektedir. Bununla birlikte hormonal değişiklikler, hormonların fazlalığı veya azlığı cinsel isteksizliğe neden olabilmektedir.
Sekonder (İkincil) Cinsel İsteksizlik
Sekonder tip cinsel isteksizlik nedenleri ise, genellikle yaşanan olumsuz cinsel deneyimlerden kaynaklanır. Partnerle uyumsuzluk, partnerin kişisel bakımına önem vermemesi, ilişkinin içinde barındırdığı öfke, geçmiş kırgınlıklar, sosyal değişiklikler, maddi sıkıntılar, iş değişiklikleri, depresyon, yaşanılan cinsel travmalar (taciz, tecavüz, ensest),zor doğum, küretaj gibi jinekolojik müdahaleler ile ortaya çıkabilmektedir.
Sosyal Değişiklikler
Sosyal değişiklikler; yeni bir iş hayatına başlamak, işten ayrılmak, terfi etmek, ekonomik sıkıntılar, yakın birinin vefatı, yoğun stresli ortamda bulunmak, depresyon, güven duygusunun eksik olduğu ilişkiler de etkenler arasında sayılabilir.
Cinsel isteksizlikte organik (fiziksel) nedenler
Bazı kronik hastalıklar ve kullanılan ilaçların yan etkileri soruna yol açabilir. Antidepresan ilaçlar, doğum kontrol hapları ve kortizon içeren ilaçlar cinsel isteksizliğe neden olabilmektedir. Bunlarla birlikte, menopoz döneminde olan kadınlarda görülme oranı da oldukça yüksektir.
Bir takım kronik rahatsızlıklar, kalp ve şeker hastalığı, yüksek tansiyon, dolaşım bozuklukları, tiroid hastalıkları cinsel isteksizliğe neden olan etkenlerin bazılarıdır. Cinsel isteksizliğin fiziksel nedenleri arasında hormonal değişimler de yer alabilmektedir.
Cinsel ilişki esnasında kadınlarda görülen ağrılı cinsel ilişki (disparoni) ve orgazm olamama problemleri de isteksizlik sebebidir.
Eşe bağlı nedenler
Cinsel isteksizliğin en önemli psikolojik nedenleri arasında partner veya eşlerin birbirlerine karşı tutumları yer almaktadır. Birbirlerine karşı öfkeli olan, ilişkilerinde sorunlar yaşayan çiftler zaman içerisinde cinsel isteksizlik şeklinde kendini gösteren psikolojik tepkiyi vermeye başlarlar. Bununla birlikte tarafımıza bu sorunla gelen hastaların büyük bir çoğunluğu, partnerlerinin veya eşlerinin kişisel bakımına önem vermemesinden dolayı cinsel isteksizlik yaşadığını ifade etmektedir. Eşlerin ruha hitap ettiği kadar göze de hitap etmeye özen göstermesi, kişisel bakımına dikkat etmesi, temiz olması önemlidir.
Hormonal nedenler
Prolaktin hormonu (süt hormonu) yüksekliği hem kadında hem de erkekte cinsel isteksizlik sorununa yol açabilir. Kadında ve erkekte ilerleyen yaşa bağlı olarak düşen testosteron hormonu seviyeleri de cinsel isteksizlik sorununa yol açabilir.
Kadınlarda menopoz döneminde azalan estrojen ve testosteron seviyelerine bağlı olarak cinsel isteksizlik görülme oranı yükselmektedir. Diğer taraftan tiroid hormonunun normalden az çalışması ve böbrek üstü bezlerinin yoğun şekilde kortizon üretmesi de cinsel isteksizliğe neden olabilir. Cinsel isteksizlik tedavisi nedene yöneliktir.